Эволюциялық теория бойынша (К.Маркс) ақша адамдардың еркіне қарсы фактіге әкелген даму процесінің нәтижесінде пайда болды. кейбір тауарлардың жалпы тауар массасынан бөлініп шығып, жалпыға бірдей эквивалент рөлін атқара отырып, тауар биржасында ерекше орын алғаны.